Samenvatting trefavond - Herman Selderhuis

afbeelding van Arjen

Dit jaar zullen we van elke tref de samenvatting in een blog posten, met een link naar de opname en dit ook delen op onze externe facebook zodat iedereen mee kan genieten van wat we leren op tref en je het zelf ook makkelijk weer kan terugvinden!

Bij dezen de samenvatting van de trefavond op 4 december 2018, de spreker was Herman Selderhuis.

De kerk groeit vanaf 1 persoon, namelijk Jezus zelf, in 3,5 eeuw ongelooflijk snel tot 10 miljoen. Keizer Christianus zorgt ervoor dat het christendom de staatsgodsdienst wordt maar dat zorgt ervoor dat het geloof niet iedereen bereikt in het hart. Dit zien we bijvoorbeeld heel goed in de kop van Afrika, welke nu islamitische is maar vroeger christelijk was. Wanneer het geloof het hart niet bereikt dan leeft het niet in het hart en dan is het christendom een hele makkelijke prooi voor de islam.

Dan komt de Romeinse vrede, het rijk wordt christelijk, en het christendom bereikt dan ook Nederland. Het christendom in Nederland wordt sterk beïnvloed door de Engelsen zoals Willibrord en Bonifatius. Echter dit vindt pas plaats in de 7e/8e eeuw, dus het christendom is in Nederland vrij laat. Het was heel moeilijk om de Nederlanders tot bekering te brengen. Liudger kreeg in de 8e eeuw die opdracht van Karel de Grote om Noord Nederland te bekeren. Hij begint in Dokkum, de plaats waar Bonifatius is vermoord, en trekt zo naar het oosten Duitsland in.

Vanaf het begin ontstaat er een orde met de paus als hoogste man. Ondanks dat het Romeinse rijk uit elkaar valt blijft de kerkorde als eenheid bestaan.

De kerkgemeenschap vestigt zich steeds beter en zo ontstaan kloosters. Mensen willen dichter bij God komen en deze kloosters bewaren het christelijke denken. Daar wordt de christelijke traditie het beste bewaard. De kloosters worden ontzettend rijk door de gelofte van eeuwige armoede, kuisheid en toewijding. Een andere factor in de ontwikkeling van de kerk is de opkomst van universiteiten met de faculteiten: rechten, medicijnen en theologie.

Thomas Aquino (13e eeuw) ging het gesprek aan met de Islam, de Joden en het ongeloof. Hij vroeg zich af hoe we als christenen getuigen. Daarbij gaf hij het belang van het denken van de kerk aan. Verder gaan relieken een rol spelen in de spiritualiteit. Mensen geloven dat de kracht van een voorwerp (‘virtus’), bijvoorbeeld een bot van een heilige, deze kracht kan overdragen wanneer mensen er maar dichtbij genoeg komen. In deze tijd groeit de kerk in Europa, wordt een grote speler in de politiek en krijgt daardoor te veel macht. Tevens begint de kerk met het verkopen van aflaten. Wanneer je een zonde hebt begaan kon je dit biechten bij de pastoor. Hij zou je dan een straf geven, echter met een aflaat kon je onder die straf uitkomen. Dit zorgde ervoor dat er geen zondebesef meer was.

Luther (16e eeuw) gaf aan dat hij bang was voor God, hem was geleerd God als een toornige rechter te zien. In die tijd dacht men dat er drie mogelijkheden waren: naar de hemel, eeuwig verloren gaan of naar het vagevuur. Je had altijd de kans dat je niet al je zonden had beleden en daardoor was er de kans dat er je nog een aantal jaar in het vagevuur wachtte. Dit gaf een geloof met onzekerheid want na je dood wist je nog niet waar je aan toe was. Dus je probeerde zo goed mogelijk te leven door weinig zonden te doen en veel goede dingen. Hierdoor heerste grote angst voor God. Luther dacht hier opeens anders over. Hij dacht niet: de mens doet zijn best en God doet de rest.

Er is een grote variatie en mensen binnen de reformatie en daardoor ontstaat ook een gevarieerde gereformeerde kerk. Doordat Calvijn aangaf dat je in opstand mocht komen wanneer de overheid een tiran werd, werd Nederland calvinistisch. Willem van Oranje maakte goed gebruik van deze opvatting van Calvijn namelijk. In de reformatie wordt het katholicisme verboden. De christelijke gereformeerde kerk was de naam van deze nieuwe kerkstroming in Nederland. Wanneer je een goede baan wilde dan werd je lid van deze kerk. Dit zorgde er wederom voor dat het niet in ieders hart leefde.

Tijdens de reformatie is in 1566 de beeldenstorm geweest en het wordt ons, reformatorische mensen, vaak verweten dat we elke kerk verwoest hebben en dat kerkelijk Nederland zo saai is. Echter dit komt vooral door de barok en oorlogen. Verder werd de beeldenstorm vaak georganiseerd door de burgemeester.

Na de reformatie werd in Emden de kerk georganiseerd, iedereen komt daar bij elkaar vanuit elke hoeken van Europa. Daar wordt een kerk orde gemaakt van: dominee, kerkenraad, classis en synode. Daar wordt ook vastgesteld dat er gepreekt gaat worden met de Heidelbergse catechismus. In Nederland beslist de Dordtse synode over een heleboel zaken. Daarnaast wordt kerkelijke tucht ook ingevoerd, er kan getoetst worden hoe je leeft en hoe het geloof leeft in je hart. Dit speelt ook in de nadere reformatie van de 17e en 18e eeuw. Mensen willen van elkaar weten hoe het geloof in het hart leeft.

Na het algemeen Reglement van 1816, waarin de Hervormde kerk wordt vastgelegd, komt er verzet. Want kerken wordt door de koning opgelegd wat ze moeten doen en zingen, daarnaast ligt de focus meer op orde houden dan op handhaving van de kerkleer. Dit levert kerkscheuring op en doordat we elkaar raar vinden komen er zoveel stromen. Wanneer de gemeenschappelijke vijand weg is dan komt deze bezinning en ga je bij elkaar weg.

En dan zijn we aanbeland waar we nu zijn: een land met vele kerkstromingen. In Nederland zal nooit één kerk zijn omdat we allemaal verschillend zijn. We zijn als land ook niet één. Het is echter veel belangrijker en beter dat we samen de getuigenis van Christus naar buiten brengen. We kunnen onze energie veel beter besteden aan dat doel dan aan het proberen om één kerk te worden.

Ben je lid en wil je de opname terugluisteren? Die vind je hier!

Tot de volgende tref (18 december), dan zal Ron van der Spoel gaan spreken over het thema: 'Bidden, helpt dat?'. Dus geef je snel op!

Reactie toevoegen

CAPTCHA
Door deze vraag te beantwoorden kunnen wij nagaan of je een écht mens bent. Ben je lid? Log dan in, dan krijg je deze vraag nooit meer.
di 2 apr Kring
In kleinere groepen ontmoeten en verdiepen
Cursus over de basis van het geloof
vr 5 apr Het Weekend
Genderneutrale gezelligheid
di 9 apr Tref
Ontmoeting, eten, verdieping en borrel. Open voor gasten!
Cursus over de basis van het geloof

Sponsors